موتور جستجو چیست و چگونه کار می‌کند؟ بدون شک برای همه شما پیش آمده که برای کسب اطلاع از موضوعی اقدام به سرچ کردن در گوگل کنید اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که زمانی که شما یک کلمه را وارد باکس سرچ می‌کنید و دکمه اینتر را می‌زنید چه اتفاقی در پشت صحنه می‌افتد تا شما لیستی از سایتهای مختلف را ببینید که در خصوص موضوع مورد نظر شما مطالبی را آماده دارند؟ آیا تاکنون کلمه موتور جست و جو را شنیده‌اید؟ خب اگر شما هم به این مباحث علاقمند هستید با ما همراه باشید تا در ادامه مطالب در خصوص موتور جست و جو و نحوه کار آن بیشتر صحبت کنیم.
موتور جستجو چیست؟
موتور جست و جو می‌تواند مانند نوار جست و جوی موجود در لپ تاپ یا گوشی و هر وسیله الکترونیکی دیگر بسیار ساده باشد یا به پیچیدگی جست و جو در شبکه ای از کامپیوترهای به هم پیوسته به نام اینترنت باشد. البته در این مقاله منظور ما بیشتر موتورهای جست و جو در وب است. اوصولا در اینترنت ما از موتور جست و جوی گوگل یا یاهو استفاده می‌کنیم که بسیار قوی و معروف هستند و همه کاربران تجربه کار با این موتورهای جست و جو را دارند. وظیفه این موتورهای جست و جو پیدا کردن محتوایی است که مد نظر کاربر است. این محتوا می‌تواند هر چیزی باشد که در دنیای وب وجود دارد.
هر موتور جستجوی وب دارای دو بخش است :
- پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات
- الگوریتم‌ها
نحوه کار یک موتور جست و جو چگونه است؟
اگر بخواهیم موتور جست وجوی گوگل را در نظر بگیریم، این فرآیند در سه مرحله انجام می‌شود.
مرحله اول : خزش (Crawel)
زمانی که یک وب سایت در فضای اینترنت قرار می‌گیرد بعد از مدتی ربات‌های موتورهای جست و جو وارد سایت می‌شوند و تمام صفحات را تماشا می‌کنند و به اصطلاح اسکن می‌کنند این ربات ها وقتی به لینک برسند وارد لینک شده و آن محتوای آن صفحه را نیز اسکن می‌کنند و این کار تا زمانی که هر مطلب و لینک و تصویر و خلاصه هر محتوایی که در آن سایت هست را جمع آوری و ثبت می‌کنند به این مرحله از کار موتور جست و جو خزش یا Crawl می‌گویند.
مرحله دوم : ایندکس(Index)
در مرحله بعد اطلاعات جمع‌آوری شده توسط ربات‌ها در دیتابیس گوگل ثبت می‌شود. البته این ثبت شدن به منزله انتخاب شدن نیست. بعد از خزش ربات‌ها در صفحات مختلف یک سایت در مرحله ایندکس اطلاعات جمع‌آوری شده اعتبارسنجی، سازماندهی، مرتب و ذخیره می‌شوند تا بعدا توسط الگوریتم‌ها مورد نظر پردازش شوند. ایندکس نام بانک اطلاعاتی موتور جست و جو است که مجموعه ای از وب‌سایت‌ها را در خود جای داده. هر وب سایتی که بخواهد در بین نتایج جستجو قرار بگیرد باید ایندکس شود. فرآیند ایندکس و خزش همواره ادامه دارد و متوقف نمی‌شود و هر گاه که شما سایت خود را بروز رسانی می‌کنید این فرآیند تکرار می‌شود. اگر تمایل دارید که تمام صفحات ایندکس شده سایت خود را ببینید می‌توانید در مرورگر عبارت سایت را وارد کنید و بعد از آن دو نقطه قرار دهید و سپس دامنه سایت خود را وارد کنید. به عنوان مثال برای سایت آرتا رسانه به این صورت باید وارد کنید.
site: artarasaneh.ir
مرحله سوم : رتبه بندی صفحات (Ranking)
خب تا اینجای کار به این مرحله رسیدیم که اطلاعات تمام سایت‌ها ایندکس می‌شود و در پایگاه داده ذخیره می‌شود ولی گوگل کدام را به عنوان رتبه‌های برتر انتخاب و به کاربر نمایش میدهد؟
نتایج یک موتور جست و جو که به آن SERP گفته می‌شود، زمانی ایجاد می‌شود که کاربر چیزی جست و جو کند. بعد از اینکه کاربر کلمه‌ای را جست و جو می‌کند موتور جست و جو در بین میلیاردها صفحه‌ای که ذخیره کرده، هر کدام که به الگوریتم‌هایش نزدیک تر باشد را در رتبه‌های نخست قرار داده و لیستی از آنها را به کاربران نمایش میدهد که 10 رتبه اول را در صفحه نخست می‌توانیم ملاحظه کنیم. این الگوریتم‌ها شاید کاملا شناخته نشده باشند و اکثر آنها شناسایی شده و در مبحث سئو سایت یک سایت نیز رعایت همین فاکتورهای مربوط به الگوریتم‌ها باعث بهینه شدن یک سایت برای موتورهای جست و جو می‌شود و سبب دیده شدن و جذب مخاطب برای یک سایت می‌شود. هر چه با سازو کار یک موتور جست و جو بیشتر آشنا باشیم متوجه می‌شویم که دلیل بالا و پایین شدن رتبه‌های سایت‌ها به چه علتی است. موتورهای جست وجویی همچون گوگل و یاهو الگوریتم‌های خود را مدام به روز رسانی می‌کنند و هر روز در حال پیشرفت هستند.
محبوب‌ترین موتورهای جستجو در دنیا
به جرات می‌توان گفت گوگل به عنوان شناخته شده‌ترین و قوی‌ترین موتور جست و جو می‌باشد که تمام صاحبان کسب و کارهای اینترنتی وب‌سایت‌های خود را برای این موتور جست و جو بهینه می‌کنند. علاوه بر این موتور جست و جو می توان به یاهو، بینگ مایکروسافت، بایدو چین، یوتیوب، آمازون، فیسبوک، یاندکس روسیه و غیره اشاره کرد.
موتورهای جستجو در ایران
مدتی است که کشور ما نیز تصمیم به ساخت موتورهای جستجو داخلی دارد و در این سرمایه‌گذاری هایی را انجام داده است که نتیجه آن ساخت چند موتور جستجو بود که عبارتند از : گردو ، سلام، پارسی جو ، ذره بین و … است. امیدواریم که در سال‌های آینده بتوانند حضور قوی تری در این عرصه داشته باشند.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم در خصوص موتورهای جست و جو و نحوه کار آنها با شما صحبت کنیم. امیدواریم که اطلاعات جمع‌آوری شده برای شما عزیزان مفید واقع شود.
